گروه نرم افزاری آسمان

1 / 5شادی یزید و اُمویان


4957.عنه علیه السلام :تاریخ الطبری به نقل از عمّار دهنی ، از امام باقر علیه السلام ، در باره روانه کردن اهل بیت به سوی شام به دستور عبید اللّه بن زیاد : هنگامی که اهل بیت نزد یزید رفتند ، یزید که لعنت خدا بر او باد شامیان را در مجلس خود ، گرد آورد . آن گاه ، اهل بیت را وارد کردند و شامیان ، پیروزی را به یزید، تبریک گفتند .4956.عنه علیه السلام :تذکره الخواصّ :یزید ، ابن زیاد را خواست و اموال فراوان و تحفه های بزرگی به او بخشید و او را به خود نزدیک کرد و جایگاهش را بالا برد . او را نزد همسران خویش برد و ندیم خود ، قرار داد . شبی مست کرد و به آوازه خوان گفت : بخوان ! و خود به بداهه چنین سرود :


به من شرابی بنوشان که دلم را سیراب کند .سپس پیمانه را کج کن و مانند آن را به ابن زیاد بنوشان ؛ همان کسی که امانتدار و رازدار منو استوار کننده جنگ و غنیمت من و قاتل آن شورشگر ، یعنی حسینو هلاک کننده دشمنان و حسودان است . .




4955.الإمام علیّ علیه السلام :مروج الذهب :جَلَسَ [یَزیدُ] ذاتَ یَومٍ عَلی شَرابِهِ ، وعَن یَمینِهِ ابنُ زِیادٍ وذلِکَ بَعدَ قَتلِ الحُسَینِ علیه السلام ، فَأَقبَلَ عَلی ساقیهِ ، فَقالَ :


اِسقِنی شَربَهً تُرَوّی مُشاشی (1)ثُمَّ مِل فَاسقِ مِثلَهَا ابنَ زِیادِ صاحِبَ السِّرِّ وَالأَمانَهِ عِندیولِتَسدیدِ مَغنَمی وجِهادی


ثُمَّ أمَرَ المُغَنّینَ فَغَنّوا بِهِ . (2)4954.امام صادق علیه السلام :الفتوح :لَمّا قُتِلَ الحُسَینُ علیه السلام استَوسَقَ (3) العِراقانِ جَمیعا لِعُبَیدِ اللّهِ بنِ زِیادٍ ، وکانَتِ الکوفَهُ وَالبَصرَهُ لِابنِ زِیادٍ مِن قَبلِهِ .

قالَ : وأوصَلَهُ یَزیدُ بِأَلفِ ألفِ دِرهَمٍ جائِزَهً ، فَدَعا عُبَیدُ اللّهِ بنُ زِیادٍ بِعَمرِو بنِ حُرَیثٍ المَخزومِیِّ ، فَاستَخلَفَهُ عَلَی الکوفَهِ ، ثُمَّ صارَ إلَی البَصرَهِ ، فَاشتَری دارَ عَبدِ اللّهِ بنِ عُثمانَ الثَّقَفِیِّ ودارَ سُلَیمانَ بنِ عَلِیٍّ الهاشِمِیِّ الَّتی صارَت لِسُلیمانَ بنِ عَلِیٍّ بَعدَ ذلِکَ ، فَهَدَمَهُما جَمیعا ثُمَّ بَناهُما وأنفَقَ عَلَیهِما مالاً جَزیلاً ، وسَمّاهُمَا الحَمراءَ وَالبَیضاءَ ، فَکانَ یُشَتّی فِی الحَمراءِ ویُصَیِّفُ فِی البَیضاءِ ، قالَ :

ثُمَّ عَلا أمرُهُ ، وَارتَفَعَ قَدرُهُ ، وَانتَشَرَ ذِکرُهُ ، وبَذَلَ الأَموالَ ، وَاصطَنَعَ الرِّجالَ ، ومَدَحَتهُ الشُّعَراءُ . (4)4953.ینابیع المودّه ( به نقل از ابوذر ) تاریخ الطبری عن عوانه بن الحکم :لَمّا قَتَلَ عُبَیدُ اللّهِ بنُ زِیادٍ الحُسَینَ بنَ عَلِیٍّ علیه السلام وجیءَ بِرَأسِهِ إلَیهِ ، دَعا عَبدَ المَلِکِ بنَ أبِی الحارِثِ السُّلَمِیَّ ، فَقالَ : اِنطَلِق حَتّی تَقدَمَ المَدینَهَ عَلی عَمرِو بنِ سَعیدِ بنِ العاصِ ، فَبَشِّرهُ بِقَتلِ الحُسَینِ . وکانَ عَمرُو بنُ سَعیدِ بنِ العاصِ أمیرَ المَدینَهِ یَومَئِذٍ .

قالَ : فَذَهَبَ لِیَعتَلَّ لَهُ ، فَزَجَرَهُ وکانَ عُبَیدُ اللّهِ لا یُصطَلی بِنارِهِ (5) فَقالَ : اِنطَلِق حَتّی تَأتِیَ المَدینَهَ ، ولا یَسبِقُکَ الخَبَرُ ، وأعطاهُ دَنانیرَ ، وقالَ : لا تَعتَلَّ ، وإن قامَت بِکَ راحِلَتُکَ فَاشتَرِ راحِلَهً .

قالَ عَبدُ المَلِکِ : فَقَدِمتُ المَدینَهَ ، فَلَقِیَنی رَجُلٌ مِن قُرَیشٍ ، فَقالَ : مَا الخَبَرُ ؟ فَقُلتُ : الخَبَرُ عِندَ الأَمیرِ ، فَقالَ : إنّا للّهِِ وإنّا إلَیهِ راجِعونَ ! قُتِلَ الحُسَینُ بنُ عَلِیٍّ علیه السلام .

فَدَخَلتُ عَلی عَمرِو بنِ سَعیدٍ ، فَقالَ : ما وَراءَکَ ؟ فَقُلتُ : ما سَرَّ الأَمیرَ ، قُتِلَ الحُسَینُ بنُ عَلِیٍّ ! فَقالَ : نادِ بِقَتلِهِ ، فَنادَیتُ بِقَتلِهِ ، فَلَم أسمَع وَاللّهِ واعِیَهً قَطُّ مِثلَ واعِیَهِ نِساءِ بَنی هاشِمٍ فی دورِهِنَّ عَلَی الحُسَینِ علیه السلام ، فَقالَ عَمرُو بنُ سَعیدٍ وضَحِکَ :


عَجَّت نِساءُ بَنی زِیادٍ عَجَّهًکَعَجیجِ نِسوَتِنا غَداهَ الأَرنَبِ


وَالأَرنَبُ : وَقعَهٌ کانَت لِبَنی زُبَیدٍ عَلی بَنی زِیادٍ مِن بَنِی الحارِثِ بنِ کَعبٍ ، مِن رَهطِ عَبد المدانِ ، وهذَا البَیتُ لِعَمرِو بنِ مَعدیکَرِبَ .

ثُمَّ قالَ عَمرٌو : هذِهِ واعِیَهٌ بِواعِیَهِ عُثمانَ بنِ عَفّانَ ، ثُمَّ صَعِدَ المِنبَرَ ، فَأَعلَمَ النّاسَ قَتلَهُ . (6) .

1- .المشاش : رؤوس العظام اللیّنه التی یمکن مضغها (الصحاح : ج 3 ص 1019 «مشش») .
2- .مروج الذهب : ج 3 ص 77 .
3- .استوسق العراقان : أی اجتمعا وانضمّا (النهایه : ج 5 ص 185 «وسق») .
4- .الفتوح : ج 5 ص 135 وراجع : تاریخ دمشق : ج 37 ص 438 .
5- .لا یُصطلی بناره : مَثَلٌ فیمن لا یُتَعرّض لِحَدّهِ ولا یقرب أحدٌ ناحِیَتَه حتّی یصطلی بناره (الفائق فی غریب الحدیث : ص 64) .
6- .تاریخ الطبری : ج 5 ص 465 ؛ الإرشاد : ج 2 ص 123 وفیه «عبد الملک بن أبی الحدیث السلمی» ، مثیر الأحزان : ص 94 وفیه «عبید اللّه بن الحرث السلمی» ، کشف الغمّه : ج 2 ص 280 ولیس فیه صدره إلی «قتل الحسین بن علیّ علیهماالسلام» وکلّها نحوه ، بحار الأنوار : ج 45 ص 121 وراجع : مقتل الحسین علیه السلام للخوارزمی : ج 2 ص 76 وشرح الأخبار : ج 3 ص 159 .



4954.الإمام الصادق علیه السلام :مروج الذهب :پس از شهادت حسین علیه السلام ، روزی یزید در مجلس شرابش نشسته بود و در حالی که ابن زیاد نیز در سمت راستش بود ، رو به ساقی اش کرد و گفت :


شرابی به من بنوشان که تا مغز و استخوانم را سیراب کند .آن گاه کج کن و مانندش را به ابن زیاد بنوشان ؛ همان کسی که امانتدار و رازدار منو استوار کننده جنگ و غنیمت من است .


آن گاه ، فرمان داد که آوازه خوانان ، این شعر را به آواز بخوانند .4953.ینابیع المودّه عن أبی ذرّ :الفتوح :هنگامی که حسین علیه السلام کشته شد ، هر دو منطقه کوفه و بصره ، در اختیار و سیطره عبید اللّه بن زیاد قرار گرفتند . یزید قبل از آن هم ، حکومت این دو شهر را به او داده بود .

یزید، یک میلیون درهم به عبید اللّه بن زیاد ، جایزه داد و او عمرو بن حُرَیث مخزومی را فرا خواند و او را به جای خود ، در کوفه گماشت و خود به بصره رفت . در آن جا ، خانه عبد اللّه بن عثمان ثقفی و خانه سلیمان بن علی هاشمی را که پس از آن هم دوباره به دست سلیمان بن علی افتاد خرید و هر دو را خراب کرد و از نو ساخت و هزینه بسیاری کرد و آن دو خانه را کاخ سرخ و کاخ سفید نامید . زمستان را در کاخ سرخ ، و تابستان را در کاخ سفید می گذراند . سپس کارش بالا گرفت و منزلتش والا گشت و مشهور شد و اموالی فراوان بخشید و مردانی برای خود ، دست و پا کرد و شاعران ، مدحش گفتند .4952.ینابیع المودّه ( به نقل از عمّار بن یاسر ) تاریخ الطبری به نقل از عوانه بن حکم : هنگامی که عبید اللّه بن زیاد ، حسین بن علی علیه السلام را کشت و سرش را برایش آوردند ، عبد الملک بن ابی حارثِ سُلَمی را فرا خواند و گفت : به مدینه ، نزد عمرو بن سعید بن عاص برو و او را به کشته شدن حسین ، بشارت بده . عمرو بن سعید در آن زمان ، امیر مدینه بود .

عبد الملک خواست عذر و بهانه بیاورد [تا نرود] ؛ ولی عبید اللّه ، او را نهی کرد و عبید اللّه ، کسی بود که نمی شد با او مخالفت کرد و به او گفت : می روی تا به مدینه برسی . مبادا خبر [کشته شدن آنان] ، پیش از تو به مدینه برسد !

چند سکه زر نیز به او داد و گفت : بهانه نیاور ، و اگر مَرکبت در ماند ، مرکب دیگری بخر .

عبد الملک می گوید : به مدینه که رسیدم ، مردی قریشی مرا دید و گفت : چه خبر؟

گفتم : خبر ، پیش امیر است .

گفت : «إِنَّا لِلَّهِ وَ إِنَّآ إِلَیْهِ رَ جِعُونَ» . حسین بن علی ، کشته شد !

نزد عمرو بن سعید رفتم . گفت : چه خبر از پشت سرت؟

گفتم : خبری که امیر را خوش حال می کند : حسین بن علی ، کشته شده است!

گفت : کشته شدنش را جار بزن !

و من جار زدم . به خدا سوگند که تا آن زمان ، ناله و فریادی مانند فریاد زنان بنی هاشم در خانه هایشان که بر حسین علیه السلام می نالیدند ، نشنیده بودم .

عمرو بن سعید ، در حالی که می خندید ، [به نشانه انتقامجویی ]خواند :


زنان بنی زیاد ، ناله ای کردند ،مانند ناله زنان ما در روز اَرنَب .


منظور از اَرنَب ، یورش قبیله بنی زُبَید برای انتقامجویی از قبیله بنی زیاد است که تیره ای از بنی حارث بن کعب از قبیله عبدُ المَدان بودند . این شعر را نیز عمرو بن مَعدیکَرِب ، در باره آن واقعه سروده بود .

عمرو بن سعید سپس گفت : این ، ناله ای است در برابر ناله ما بر عثمان بن عفّان .

آن گاه ، از منبر ، بالا رفت و کشته شدن حسین علیه السلام را به مردم ، اعلام کرد . .


4951.امام علی علیه السلام :الکافی عن سالم عن أبی جعفر [الباقر] علیه السلام :جُدِّدَت أربَعَهُ مَساجِدَ بِالکوفَهِ فَرَحا لِقَتلِ الحُسَینِ علیه السلام : مَسجِدُ الأَشعَثِ ، ومَسجِدُ جَریرٍ ، ومَسجِدُ سِماکٍ ، ومَسجِدُ شَبَثِ بنِ رِبعِیٍّ . (1) .

1- .الکافی : ج 3 ص 490 ح 2 ، تهذیب الأحکام : ج 3 ص 250 ح 687 ، المزار الکبیر : ص 118 ح 2 ، بحار الأنوار : ج 45 ص 189 ح 35 .



4950.امام حسین علیه السلام :الکافی به نقل از سالم ، از امام باقر علیه السلام : از شادی کشته شدن حسین علیه السلام ، چهار مسجد را در کوفه تجدید بنا کردند : مسجد اشعث ، مسجد جَریر ، مسجد سِماک و مسجد شَبَث بن رِبْعی . .




الفصل الثانی : ما ظهر من الآیات2 / 1رُؤیا اُمِّ سَلَمَهَ (1)4949.امام علی علیه السلام :الأمالی للمفید عن غیاث بن إبراهیم عن الصّادق جعفر بن محمّد علیه السلام :أصبَحَت یَوما اُمُّ سَلَمَهَ تَبکی ، فَقیلَ لَها : مِمَّ بُکاؤُکِ ؟

فَقالَت : لَقَد قُتِلَ ابنِیَ الحُسَینُ علیه السلام اللَّیلَهَ ، وذلِکَ أنَّنی ما رَأَیتُ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله مُنذُ قُبِضَ إلَا اللَّیلَهَ ، فَرَأَیتُهُ شاحِبا (2) کَئیبا .

قالَت : فَقُلتُ : ما لی أراکَ یا رَسولَ اللّهِ شاحِبا کَئیبا ؟

قالَ : «ما زِلتُ اللَّیلَهَ أحفِرُ قُبورا لِلحُسَینِ وأصحابِهِ علیهم السلام » . (3)4948.امام علی علیه السلام :سنن الترمذی عن سلمی :دَخَلتُ عَلی اُمِّ سَلمی (4) وهِیَ تَبکی ، فَقُلتُ : مَا یُبکیکِ ؟ قالَت : رَأَیتُ رَسولَ اللّهِ صلی الله علیه و آله تَعنی فِی المَنامِ وعَلی رَأسِهِ ولِحیَتِهِ التُّرابُ .

فَقُلتُ : مالَکَ یا رَسولَ اللّهِ ؟ قالَ : «شَهِدتُ قَتلَ الحُسَینِ آنِفا» . (5) .

1- .راجع : ج 1 هامش ص 152 .
2- .شَحَبَ لَونُه وجسمُهُ : إذا تغَیَّر مِن هزالٍ أو عملٍ أو جوعٍ أو سفرٍ أو مَرَضٍ أو جَزَعٍ (تاج العروس : ج 2 ص 98 «شحب») .
3- .الأمالی للمفید : ص 319 ح 6 ، الأمالی للطوسی : ص 90 ح 140 ، الأمالی للصدوق : ص 20 ح 217 عن أبی البختری وهب بن وهب عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام ، روضه الواعظین : ص 188 وفیه «روی : أصبحت ...» ، بحار الأنوار : ج 45 ص 230 ح 1 .
4- .هکذا فی المصدر ، وفی المصادر الاُخری : «اُمّ سلمه» .
5- .سنن الترمذی : ج 5 ص 657 ح 3771 ، المستدرک علی الصحیحین : ج 4 ص 20 ح 6764 عن سلمان ، المعجم الکبیر : ج 23 ص 373 ح 882 ، تهذیب الکمال : ج 6 ص 439 ، تاریخ دمشق : ج 14 ص 238 ، تاریخ الإسلام للذهبی : ج 5 ص 17 ، سیر أعلام النبلاء : ج 3 ص 316 ، اُسد الغابه : ج 2 ص 29 ، مقتل الحسین علیه السلام للخوارزمی : ج 2 ص 96 ؛ العمده : ص 404 ح 830 عن اُمّ سلمی ، الصراط المستقیم : ج 3 ص 124 کلاهما نحوه ، کشف الغمّه : ج 2 ص 223 ، بحار الأنوار : ج 45 ص 232 ح 3 .